Klimaatneutraliteit tegen 2050: dat is de ambitieuze klimaatdoelstelling van Zuid-West-Vlaanderen waar Intercommunale Leiedal haar schouders onder zet. In die context keurde de Vlaamse regering eind 2016 het strategische project ZeroRegio goed, dat deze doelstelling moet concretiseren. Met dit project wil Leiedal - in samenwerking met heel wat partners - de regio ruimtelijk aanpassen aan de gevolgen van de klimaatverandering en de eigen bijdrage aan de klimaatverandering herleiden tot nul. Samen met zes andere projecten werd ZeroRegio voor een periode van drie jaar geselecteerd voor een subsidie van 300.000 euro. Het officiële startschot werd gegeven op 1 oktober 2017.
Zero
Het project ZeroRegio mag dan wel recentelijk uit de grond zijn gestampt, het klimaatneutrale thema heeft reeds meerdere malen aandacht gekregen vanuit Intercommunale Leiedal. In 2012 werd bijvoorbeeld de regionale energiestrategie voor Zuid-West-Vlaanderen opgesteld. In dit document werd 2020 als deadline naar voor geschoven om een reductie van 30% CO2 uitstoot te bewerkstelligen. Daarop verder bouwend werd in 2013 het Burgemeestersconvenant van de Europese Commissie ondertekend. Hierin werd overeengekomen dat de 13 gemeenten en steden van Zuid-West-Vlaanderen zelf zouden bouwen aan een lokaal duurzaam energie- en klimaatbeleid waarin ze streven naar 20% minder CO² uitstoot tegen 2020. In 2015 werd het burgemeestersconvenant uitgebreid naar ‘Covenant of Mayors for Climate & Energy’, wat betekent dat niet enkel mitigatie, maar ook adaptie de nodige aandacht krijgt. Tijd om dit ook in onze regio op te nemen.
Klimaatmitigatie staat voor het tegengaan of beperken van klimaatverandering door het reduceren van de broeikasgasuitstoot. Klimaatadaptatie is de aanpassing van natuurlijke en menselijke systemen aan de huidige en de te verwachten gevolgen van klimaatverandering. Beiden krijgen met ZeroRegio een invulling.
In het kader van de ruimtelijke vertaling van deze mitigatie- en adaptatiestrategieën werden drie strategische klimaatdimensies onderscheiden, die verder willen bouwen op de krachtlijnen van de regiovisie
- Zerobebouwde ruimte (urban heat island effecten, verstedelijkingspatronen, verdichting en verstening, energieneutraliteit gebouwen…) – versterken van kernen
- Zeronatuurlijk-fysisch systeem (het blauw-groene netwerk van waterlopen en groene structuren, natuur en landschap…) – blauw-groen netwerk
- Zero-energiesysteem (decentrale energieproductie, toekomstbestendig warmte-, koelte- en eletriciteitssysteem) – productieve landschappen
Concreet
De komende drie jaar werken we verder op de regiovisie vanuit de doelstelling van klimaatneutraliteit in 2050 en de ruimtelijke vertaling hiervan.
Een belangrijk element is het uitwerken van een vernieuwd energie-actieplan dat kadert in het burgemeestersconvenant 2030.
Het project werkt aan grote en kleine acties; aan de strategische sites en projecten op schaal van de regio die het verschil kunnen maken, maar ook aan kleine initiatieven voor diverse partners die bijdragen aan de klimaatneutraliteit. We willen de klimaatambitie vertalen in bruikbare handvaten voor ruimtelijke ontwerpen en instrumentarium. We passen dit de komende drie jaar toe op verschillende cases.
Het project zoekt daarbij allianties bij andere actoren, projecten, processen in Vlaanderen en daarbuiten. Zo werd het project geselecteerd als goede praktijk voor de Internationale Architectuur Biënnale Rotterdam. We werken ook samen met thesisstudenten die op diverse sites in de regio vanuit de klimaatambities focussen.
Allianties smeden betekent ook betrekken, uitdagen en uitdragen, participatie, … Hiervoor zullen verschillende acties opgezet worden. Begin 2018 wordt de klimaatcaravan in gebruik genomen, in het voorjaar van 2018 hadden we het klimaatatelier en het klimaatmanifest …
Graag gaan we samen met u aan de slag om een aantrekkelijk toekomstbeeld van een klimaatneutrale regio concreet vorm te geven en de stappen die genomen moeten worden samen te nemen.
