Een plasdraspomp wordt gebruikt voor het onder water zetten van stukken weide in het voorjaar en het creëren van zogenaamde plasdras-gebieden. Vernatting van weilanden zorgt voor een betere leefomgeving voor weidevogels. Deze pomp werkt op zonne-energie dankzij zonnepanelen, waardoor deze overal kan worden ingezet, zelfs op afgelegen weilanden waar geen elektriciteit voorhanden is. Indien haalbaar, dient de pomp dagelijks enkele uren te draaien vanaf 15 februari tot en met 22 juni. Zo blijft het weiland het hele broedseizoen nat.
Wat is plas-dras?
Plas-dras ontstaat door lage delen van april tot augustus of zelfs het hele jaar rond onder water te laten staan of onder water te zetten (0-20 cm). Het wordt aanbevolen om minimaal 0,5 hectare per 100 hectare weidevogelgebied in te richten als plas-dras. Deze gebieden trekken grote aantallen steltlopers en eenden aan die er voedsel zoeken, slapen en ruien. Ze broeden ook dichtbij en laten hun kuikens er opgroeien.
In het voorjaar dient plas-dras als ontmoetingsplekken voor weidevogels, waar ze hun territoria kunnen innemen. Deze plekken bieden de vogels een veilige rustplaats en foerageergebied. Tijdens het broedseizoen zijn de oevers van de plassen belangrijk voor de opgroeiende kuikens van onder andere kieviten en tureluurs. Na het broedseizoen foerageren zowel jonge als volwassen steltlopers er (onder meer van muggenlarven) om zich voor te bereiden op de trek.
De aanleg
Bij de aanleg van een effectieve pla-dras is het aan te raden om gebruik te maken van een natuurlijke laagte. Juli en augustus zijn goede maanden voor de aanleg. Een effectieve plas-dras bestaat uit een gegraven laagte die tenminste een halve hectare groot is. Het is belangrijk dat de taluds langzaam oplopen, zodat er droogvallende oevers ontstaan met veel slik, waar kuikens kunnen opgroeien. Om te voorkomen dat de taluds dichtgroeien met hoge moeraskruiden en houtige gewassen, dienen deze jaarlijks goed onderhouden te worden.
Voorkom dat jouw plasdraszone een “ecologische val” vormt! In de directe omgeving moet voldoende weiland liggen waar later gemaaid en/of extensieve beweiding plaatsvindt. De plas-dras ligt ook best ver genoeg van wegen, opgaande begroeiing (bomen) en andere verstoringsbronnen voor weidevogels.
Kostprijs en subsidies
Landbouwers kunnen de pomp volledig terugbetaald krijgen via niet-productieve investeringsteun (NPI) van het Departement Landbouw & Visserij. De goedkoopste plasdraspompen kosten slechts €500.
De verminderde opbrengst kan gecompenseerd worden met de VLM-beheerovereenkomst ‘Faunagrasland – Rustperiode 22 juni – plasdras’ tegen € 1414 per hectare per jaar. De plasdraszone moet dan vernat worden van 15 februari tot en met 22 juni en mag beweid worden met maximaal twee dieren per hectare van 20 maart tot en met 22 juni. Beweiden wordt afgeraden indien er grutto- of wulpnesten aanwezig zijn.
Zelf aan de slag
Interesse in een plasdraspomp of andere maatregelen rond water of erosie? Je kan gratis contact opnemen met Karel Vercruysse (karel.vercruysse@leiedal.be), Dries Mergaert (dries.mergaert@inagro.be) of Maarten Raman (maarten.raman@boerennatuur.be) als je meer interesse hebt.